جدیدترین جزئیات از سویه امیکرون، آنچه که باید از اثربخشی واکسن ها بدانید - مینی ست

گروه علم و پیشرفت خبرنگاران، شهین مردانی: سازمان جهانی بهداشت (WHO) در روز 5 آذر 1400 طی جلسه ای در ژنو با انتشار بیانیه ای رسما واریانت B.1.1529 را با نام اُمیکرون (Omicron Variant) معرفی کرد و این واریانت نو در رده های نگران نماینده (Variant of Concern) در کنار واریانت آلفا، بتا، دلتا و گاما قرار داد. WHO در این بیانیه نیز به تمام کشورهای جهان توصیه کرد تا با افزایش نظارت و آنالیز ژنتیکی سویه به درک بهتر واریانت نو یاری نمایند، داده های ژنتیکی سویه را به طور کامل در بانک اطلاعات GISAID ثبت نمایند و شیوع آن را در خوشه های مختلف جمعیتی به سازمان جهانی بهداشت سریعا گزارش دهند. واریانت امیکرون برای اولین بار 3 آذر در کشور بوتسوانا (Botswana) در آفریقا شناسایی شد و سپس سریعا کل آفریقای جنوبی را در بر گرفت. متاسفانه هنوز اطلاعات زیادی از این واریانت نو در دسترس نیست، اما می دانیم که جهش های ژنتیکی این واریانت به قدری زیاد است که نگرانی تمام جهان را برانگیخته و همه را تحت تاثیر قرار داده است.. با این حال، WHO و سایر سازمان ها اطلاعات مفیدی در اختیار عموم قرار دادند که در ادامه به آن ها می پردازیم:

امیکرو ن سریع تر از دلتا توسعه می یابد

تدروس ادهانوم گبریسوس، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت (WHO) روز دوشنبه در یک نشست خبری گفت: نوع امیکرون ویروس کرونا سریع تر از نوع دلتا توسعه می یابد و باعث عفونت در افرادی می گردد که قبلاً واکسینه شده اند یا از بیماری کووید 19 بهبود یافته اند. چهار هفته پس از گزارش این نوع نو به WHO در 24 نوامبر، این نوع نو در بیش از 95 کشور شناسایی شده است.

امیکرون چقدر نگران نماینده است؟

هنوز برای پاسخ گفتن به این پرسش، زود است. ویروس ها همواره جهش می یابند، با تغییراتی که گاهی ویروس را ضعیف تر می نماید یا گاهی آن را در فرار از آنتی بادی ها و بیماری زایی ماهرتر می نماید. واکسن های کرونا نشان داده اند که در برابر انواع قبلی مؤثر هستند. اولین گزارش ها از کرونای امیکرون از افراد جوان بوده که به علت سن پایین تر معمولاً علائم خفیف با کرونا نشان می دهند. با این حال، امکان بیماری شدید با همه انواع قبلی ویروس مانند نوع دلتا وجود داشته است. موارد شدیدتر بیماری کرونا و مقدار بستری ها با تاخیر چند هفته ای معین خواهد شد.

مقدار سرایت امیکرون تا چه مقدار بیشتر از سایر واریانت ها است؟

بیشتر جهش هایی که در واریانت اومیکرون به وجود آمده، پروتئین اسپایک ویروس را تحت تاثیر قرار داده است. پروتئین اسپایک یا شاخک های ویروس بخشی است که ویروس به واسطه آن ها به سلول بدن می چسبد و کدهای ژنتیکی خود را وارد سلول میزبان می نماید. جهش روی این پروتئین می تواند سرایت ویروس را راحت تر و یا سخت تر کند و این کار را با ساختار مکملی که دارد انجام می دهد. علاوه بر این، ویروس با جهش در اسپایک می تواند از ایمنی قبلی بدن که با واکسن یا ابتلا به خود ویروس به وجود آمده است، فرار کند. واکسن ها طوری طراحی شده اند که سیستم ایمنی را به این بخش از ویروس حساس نمایند و به سلول ها یاد می دهند که هر بار چنین چیزی را شناسایی کردند، پادتن فراوری نمایند و سیستم ایمنی از توسعه ویروس در بدن جلوگیری کند و به مبارزه با باقی ویروس ها بپردازد.حالا اگر تغییر به گونه ای باشد که هم بتواند به سلول راحت تر بچسبد و هم با ساختاری که سیستم ایمنی قبلا به آن حساس شده، متفاوت باشد، می تواند از دست سیستم ایمنی فرار کند و تا قبل از اینکه شناسایی گردد به مقدار قابل توجهی توسعه پیدا کند.

اثربخشی واکسن ها

مطالعه ای که هفته گذشته منتشر شد نشان داد که اثربخشی واکسن در برابر عفونت امیکرون بین 0 تا 20 درصد پس از دو دز و 55 تا 80 درصد پس از تزریق تقویت نماینده متغیر است. این گزارش بعلاوه تخمین زده است که احتمال عفونت مجدد با سویه امیکرون 5.4 برابر بیشتر از دلتا است. در آفریقای جنوبی، جایی که امیکرون دلتا را جابجا نموده و غالب شده است، موارد ابتلا سریع تر از موج های قبلی افزایش می یابد. این کشور در هفت روز گذشته به طور میانگین هر روز 19400 عفونت نو را گزارش نموده است. مقامات بهداشت فدرال ایالات متحده روز دوشنبه اعلام کردند که این سویه اکنون نسخه غالب ویروس کرونا در ایالات متحده است و 73 درصد از عفونت های نو هفته گذشته را تشکیل می دهد. براساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا تنها در یک هفته افزایش تقریباً شش برابری در موارد ابتلا به امیکرون اتفاق افتاده است. سازمان جهانی بهداشت در به روز رسانی اخیر خود یادآور شد، جهش امیکرون به سرعت در کشورهایی با سطح بالایی از مصونیت جمعیتی در حال توسعه است، اما معین نیست که آیا این سرعت انتقال به علت توانایی ویروس برای فرار از ایمنی، افزایش انتقال ذاتی آن یا ترکیبی از هر دو باشد.

امیکرون خفیف تر از نمونه های قبلی نیست

سومیا سوامیناتان، مسئول بخش علمی سازمان جهانی بهداشت در یک جلسه توجیهی در ژنو گفت: غیرعاقلانه است که از شواهد اولیه نتیجه بگیریم که سویه امیکرون یک نوع خفیف تر از نمونه های قبلی است؛ ضمن اینکه با افزایش موارد ابتلا به سویه نو، تمام سیستم های بهداشت و درمان در سراسر جهان تحت فشار مضاعف قرار خواهند گرفت. تدروس آدهانوم، رئیس سازمان جهانی بهداشت هفته گذشته در یک نشست خبری گفته بود، سویه امیکرون با سرعتی در حال توسعه است که در هیچ گونه قبلی ندیده بودیم؛ حتی اگر این جهش باعث بیماری شدید کمتری گردد، تعداد زیاد موارد می تواند بار دیگر سیستم های بهداشتی ناآماده را تحت تاثیر قرار دهد.