دوگانگی در مدیریت زنجیره ارزش فراوری طیور به فراوریکنندگان مرغ ضرر زده است - مینی ست

ورمزیار، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در مصاحبه با خبرنگار دانشگاه خبرنگاران، گفت: به گفته فراوری نمایندگان، نمایندگان انجمن ها و وزارت جهاد کشاورزی معدوم سازی جوجه ها به خاطر کاهش تقاضای گوشت مرغ متاثر از شیوع ویروس کرونا و به تبع آن تعطیلی مدارس، دانشگاه ها و مجالس بوده و فراورینمایندگان به خاطر متضرر شدن دست به چنین اقدامی زده اند.

وی با بیان اینکه معدوم سازی جوجه ها به خاطر اینکه بخواهیم قیمت مرغ افزایش یابد به لحاظ اخلاق کشاورزی و محیط زیستی اصلاً اقدام درستی نبوده، اضافه نمود: به هر روی جوجه های معدوم شده هم موجود زنده هستند و معدوم سازی به این شکل از نظر اخلاق اسلامی و محیط زیستی به هیچ وجه پسندیده نیست.

ورمزیار با اشاره به اینکه بعضی از مسئولان وزارت جهاد کشاورزی به قبح زدایی از معدوم سازی جوجه ها پرداخته و گفته اند که این اقدام، کار طبیعی است و همواره اتفاق می افتد و در جهان هم همینطور است، توضیح داد: موضع گیری مسئولان وزارت جهاد کشاورزی در مقابل معدوم سازی جوجه ها پسندیده نیست؛ با این وجود احتیاج است که سازمان حفاظت از محیط زیست و دادستان به اینگونه موارد ورود پیدا نمایند تا شاهد قبح زدایی از چنین کار هایی نباشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه بعضی کشور ها به خاطر اینکه قیمت گندم در بازار های جهانی کاهش نیابد گندم خود را به دریا می ریزند و معدوم سازی جوجه ها هم مشابهت هایی با این اقدام دارد نه اینکه عینا مثل آن باشد، گفت: در جهان هم معدوم سازی جوجه ها صورت می گیرد، ولی ما که نظام اسلامی هستیم و اعتقاد به پایبندی به اخلاق اسلامی داریم نباید به شیوه لیبرالیست ها و نئولیبرال ها برخورد کنیم.

ورمزیار اضافه نمود: نقل قول دیگری وجود دارد مبنی بر اینکه معدوم سازی جوجه ها به خاطر کمبود نهاده های فراوری مرغ در بازاربوده، ولی بیشتر حرف مدافعین معدوم سازی این است که با کاهش قیمت گوشت مرغ فراورینمایندگان و پرورش دهندگان مرغ نیز متضرر شده اند به همین دلیل معدوم سازی اجرا شده است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر وزرای کشاورزی فرانسه و آلمان تصمیم گرفته اند که معدوم سازی جوجه های یک روزه را تا 31 دسامبر 2021 ممنوع نمایند، توضیح داد: یکی از دلایل ساختاری معدوم سازی جوجه ها دوگانگی در مدیریت زنجیره ارزش فراوری طیور درایران است به این صورت که سیاست گذاری فراوری توسط وزارت جهاد کشاورزی و سیاست گذاری بازاریابی و تنظیم بازار به اشتباه توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت می گیرد و این موضوع قطعا به فراوری ضرر می زند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: اینکه بنده ریخته شدن گندم در آب توسط بعضی کشور ها را مثال زدم به این معنا نیست که پرورش دهندگان طیور در ایران به اخلاق محیط زیستی پایبند نیستند، اما وظیفه حاکمیت این است که زمینه را برای جلوگیری از وقوع چنین مواردی و رعایت اخلاق محیط زیستی فراهم کند و این مهم نیز به وسیله برطرف بعضی موانع ساختاری اتفاق می افتد.

ورمزیار با اشاره به اینکه وقتی دولت یک شبه سیاست صادرات را ممنوع می نماید فراوری نماینده و پرورش دهنده طیور به شدت متضرر می گردد، و این یکی دیگر از موانع ساختاری است اضافه نمود: یکی دیگر از موانع ساختاری این است که زنجیره ارزش مرغ در ایران خیلی توسعه پیدا نکرده تا فراوری نماینده بتواند بر اساس احتیاج بازار داخلی و خارجی و نهاده های فراوری مرغ برنامه ریزی کند. به هر روی زنجیره فراوری باید یک مجموعه به هم پیوسته و یکپارچه ای باشد تا فراوری نماینده کمتر دچار مشکل گردد.

وی با رد این استدلال که فضای کافی برای نگهداری جوجه های معدوم شده وجود نداشته توضیح داد: فضای خالی در دستگاه های مختلف از جمله در وزارت کشاورزی به اندازه کافی وجود دارد. با این وجود اگر یک هماهنگی درون دستگاهی اتفاق می افتاد می شد از این فضا ها بعد از مناسب سازی استفاده کرد. به هر روی دولت می توانست در کنار بخش خصوصی فضایی را برای نگهداری جوجه ها تامین کند تا شاهد معدوم سازی نباشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: همچنین به جای معدودم سازی بخشی از جوجه ها را می توانستیم در اختیار سازمان حفاظت از محیط زیست و حیات وحش و یا خانوار های فقیری که شرایط نگهداری جوجه ها را داشتند قرار دهیم. ولی چون شبکه سازی بین ذی نفع های مختلف و همکاری ها و هم افزایی ها و اطلاعات از ظرفیت های همدیگر وجود ندارد این اتفاق نیفتاد.

ورمزیار با بیان اینکه یکی دیگر از چالش های ساختاری این است که پرورش دهندگان طیور نفع عادلانه ای از قیمت نهایی گوشت مرغ نمی برند، اضافه نمود: این شرایط باعث شده که فراورینمایندگان طیور خیلی از وقت ها آسیب ببینند، چون صنعت طیور در سال های مختلف صنعت پرریسکی بوده است با این وجود کسی که وارد این صنعت می گردد ریسک را می پذیرد. به هر روی سود بیشتر در صنعت مرغ معمولا نصیب کشتارگاه ها می گردد، چون این فضا خیلی رقابتی نیست.

وی با اشاره به اینکه ضرر های که فراوری نمایندگان مرغ می بینند باعث می گردد آستانه تحمل آن ها پایین بیاید با این وجود باید به موضوع معدوم سازی جوجه ها به صورت سیستمی نگاه کنیم، اضافه نمود: اینکه به راحتی فراوری نمایندگان طیور را محکوم کنیم بدون اینکه بستر ها و موانع ساختاری و نهادی مشکل ساز را ببینیم این موضوع خیلی مسئله ای را حل نمی نماید و ممکن است چند وقت دیگر معدوم سازی دوباره اتفاق بیفتد.