چین به فکر جایگزینی پاکستان به جای هند در افغانستان است - مینی ست

با تور چین سفری خاطره انگیز را تجربه کنید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، احمدشاه کتوازی عضو آموزشگاه علوم افغانستان و دیپلمات سفارت این کشور در واشنگتن در مقاله ای به آنالیز نزدیکی روابط چین با افغانستان و تأثیر آن بر کشور پاکستان پرداخته است که متن کامل این نوشتار در زیر آمده است:

محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان هنگام سخنرانی در مراسم تحلیف ریاست جمهوری، نقش کشورها را در روابط خارجی افغانستان به پنج حلقه تقسیم کرده که در آن کشورهای همسایه به دلیل موقعیت خاص جغرافیائی این کشور، تعاملات مالی، سیاسی و اجتماعی و وابستگی های متقابل میان آن ها، مورد توجه خاص نهاده شده است که بر همین اساس رئیس جمهور اسلامی افغانستان اولین سفرهای خارجی خود را از چین و پاکستان به عنوان 2 کشور تأثیرگذار در تحولات افغانستان شروع نمود.

سفر رئیس جمهور اسلامی افغانستان به چین که مورد استقبال گرم دولت آن کشور نهاده شد، دستاوردهای زیادی از جمله امضا 4 موافقتنامه میان 2 کشور داشت. چین در 12 سال گذشته با دولت افغانستان مساعدت های فراوانی داشته و یکی از شرکای مهم افغانستان در مجامع بین المللی محسوب شده و در کنفرانس های متعدد از مواضع جمهوری اسلامی افغانستان حمایت کرده است و اخیراً میزبان کنفرانس وزرای قلب آسیا بود.

چین در سیاست خارجی افغانستان پس از آمریکا به عنوان یکی از کشورهای مهم مالی دنیا و نقش که در تحولات منطقه و روند گفت وگوهای صلح با مخالفین مسلح با توجه به روابط استراتژیک آن کشور با پاکستان دارد، از اهمیت خاص برخوردار است. از طرفی هم افغانستان و پاکستان برای اهداف ژئوپلتیکی چین اهمیت ویژه دارد.

چین، پاکستان را متحد خویش در برابر هند دانسته و با نگاه تاریخی به روابط 2 کشور، این روابط در عرصه های متعدد در حال گسترش بوده است. چین در تقویت تأسیسات و بنیان های نظامی آن کشور همکاری داشته چنانچه کارخانه های نظامی از جمله تأسیسات اتمی، تانک و موشک سازی پاکستان با همکاری چین ساخته شده و اخیراً 50 بالگرد نظامی را در اختیار پاکستان قرار داده است.

در عرصه های مالی نیز دو کشور پیشرفت هایی داشته، چین خواستار گسترش مبادلات تجاری و مالی آن کشور به وسیله پاکستان به خلیج فارس بوده و به همین دلیل از طرح ساختن بندر گوادر با هزینه 6 میلیارد دلار حمایت می نماید. از سوی دیگر چین نگران نفوذ غرب بر اسلام گرایان مستقر در پاکستان و تحریک آن ها علیه این کشور می باشد.

در مقابل پاکستان از یک طرف با بی ثباتی سیاسی و مسائل مالی روبرو بوده و از سوی دیگر هم با هند کشمکش دارد که برای برطرف بحران کنونی و احتیاجمندی های مالی و نظامی خویش، مناسبات با چین را حیاتی می داند.

لازم به یادآوری است که آمریکا هند را متحد خویش در منطقه آسیای جنوبی دانسته و هند را به پاکستان ترجیح می دهدو برای پاکستان ضرورت دارد تا جای خالی آمریکا را از این منظر نیز به چین واگذارد.

چین نیز در حال تبدیل شدن به یکی از کشورهای مالی بوده و به عنوان یکی از کشورهای تولیدکننده و صادرکننده دنیا، احتیاج به مواد خام دارد تا علاوه بر حفظ تعادل و توازن میان تولیدات و صادرات، آن را گسترش دهد ولی اختلافات اسلام آباد و کابل بر چگونگی این سرمایه گذاری سایه انداخته است. بنابراین چین علاقمند میانجی گری جهت حل اختلافات میان 2 کشور افغانستان و پاکستان می باشد تا زمینه خوب تر سرمایه گذاری برای پکن مساعد گردد.

از طرفی چین نگران گسترش افراط گرائی در منطقه پس از خروج نیروهای بین المللی به رهبری آمریکا بوده و به همین دلیل می خواهد تا در امر مبارزه با دهشت افکنی و روند گفت وگوهای صلح با مخالفین مسلح؛ دولت افغانستان را کمک کند. پاکستان امید دارد تا با همکاری چین از یک طرف نفوذ هند (که از اهداف عمده پاکستان می باشد) را کم تر نماید و از طرف دیگر تجارت با افغانستان را توسعه دهد تا به بازارهای آسیای مرکزی راه یابد.

دلیل تغییر در سیاست پاکستان

پاکستان قبل از انتخابات مدعی شده بود که با حکومت جدید افغانستان بیشتر در عرصه صلح همکاری خواهد نمود و در این اواخر از میانجیگری چین نیز استقبال کرده است. بدون شک بازیگران داخلی و دیدگاه صاحبان قدرت یکی از عوامل تأثیرگذار در تدوین و اجرای سیاست خارجی کشورها بوده و پاکستان از بدو تأسیس همیشه احساس تهدید از جانب هند می کرده که امینت را در سیاست خارجی پاکستان اجتناب ناپذیر می نمود و نظامیان به عنوان تدوین کنندگان سیاست خارجی پاکستان نقش اساسی را عهده دار بوده اند.

در مواقع فشارهای بین المللی و یا مسائل سیاسی داخلی با اجرای اقدامات فرمایشی و سیاست های اعلامی از جانب حکومت غیرنظامی در کوتاه مدت امتیازاتی را به دست آورده اند. با توجه به مسائل بی ثباتی در داخل گروه های سیاسی پاکستان، کمبود انرژی برق و مسائل مالی ظاهراً حکومت نواز شریف را وادار به تغیر کوتاه مدت در سیاست های خویش در قبال افغانستان کرده است.

در عین حال چون حکومت وحدت ملی افغانستان در حال رایزنی ها در خصوص ایجاد کابینه و مقامات ارشد حکومت می باشد ظاهراً می خواهد تا با اتخاذ نرمش در رفتار خویش، مهره های خویش را در نهادهای کلیدی حکومت افغانستان جای داده و از طرف افغانی در ازای همکاری در روند صلح کاهش نقش هند در افغانستان را مطالبه نماید تا فرصت بیشتر سرمایه گذاری ها در قراردادهای کلان را به دست آورد.

پاکستان از یک دهه بدین سو با مسائل مالی و کمبود انرژی روبرو می باشد که ایجاب سرمایه گذاری های کلان را می نماید که چنین برنامه ای در توان حکومت پاکستان موجود نمی باشد بنابراین با یک برنامه ریزی زیرکانه می خواهد از یک طرف به چین اطمینان دهد که طالبان و گروه های افراط گرا به دلیل آنکه بر آن ها نفوذ دارد، به عنوان تهدید مطرح نیست و در برابر این کار می خواهد تا مشوق های مالی بیشتر را از جانب چین به دست آورد.

به نظر می رسد چین نیز در این اواخر سیاست خود را تغیر داده است و به هیچ صورت نمی خواهد تا طالبان مجددا در صحنۀ سیاسی افغانستان مثل گذشته ظاهر شوند. چین علاقمند است تا ابتکار مذاکره و میانجیگری میان حکومت افغانستان، دولت پاکستان و طالبان را در دست گیرد و خواستار نشست منطقه ای برای مذاکره صلح در افغانستان شده است که این نشانه علاقمندی این کشور در قضایای افغانستان و توسعه روابط پکن با افغانستان است.

همکاری پاکستان در روند صلح

نقش کشورهای همسایه و منطقه در مذاکرات صلح با طالبان و تأمین صلح در افغانستان حتمی است. برای تأمین صلح باید برای دخیل ساختن همه بازیگران منطقه و مهار تحرکات افراط گرائی که چالشی برای همه منطقه است، تلاش گردد. در این مورد فرصت خوبی وجود دارد تا افغانستان با استفاده از چین، پاکستان را تحت فشار قرار دهد تا سیاست خود را در قبال تروریسم را تغیر دهد و زمینه گفت وگوهای صلح را میان حکومت افغانستان و طالبان مساعد گرداند.

چین با توجه به روابطی که با ارتش پاکستان دارد، می تواند نقش مهم تری را در مقایسه با همکاران غربی افغانستان داشته باشد. بنابراین دولت افغانستان باید با دادن فرصت های خوب سرمایه گذاری چین در داخل افغانستان همکاری پاکستان را جلب نماید. در همین زمان باید در هماهنگی با متحدین بین المللی خود گفت وگوهای چندجانبه میان افغانستان، چین و پاکستان را فراهم سازد تا از این طریق راهی برای حل جنگ افغانستان به وجود آید. حکومت غیرنظامی پاکستان به رهبری نواز شریف با مسائل مالی فراوان روبرو است که با دخیل ساختن پاکستان در سرمایه گذاری ها در افغانستان نیز می تواند زمینه ساز گفت وگوهای سودمند بین 2 کشور باشد.

پ